Sala de prensa

África é a segunda rexión do mundo, por detrás de Asia, con máis vítimas de trata. Só en 2020 rexistráronse 28.500 casos. Nove de cada dez vítimas no mundo son mulleres e nenas. A maior parte dos fluxos exteriores de tráfico de persoas en Europa occidental e meridional proceden de África subsahariana. Moitas o son para fins de explotación sexual mentres que as redes de trata dentro da rexión de África occidental céntranse na explotación laboral.

O tráfico de órganos, as competicións deportivas ou as viaxes de peregrinación son tendencias á alza en trátaa de persoas de Nixeria, segundo un estudo elaborado polo proxecto europeo de cooperación policial A-TIPSOM Nixeria.

“Traballar nos países de orixe é fundamental para desmantelar as mafias de trátaa. A explotación de persoas, sexa sexual, laboral ou para tráfico de órganos é un dos peores crimes e Policía Nacional ten protocolos e mecanismos de referencia que compartir co mundo”, explica Rafael Ríos, inspector de policía e coordinador do proxecto A-TIPSOM Nixeria que, financiado pola Unión Europea, mobiliza a membros das Forzas e Corpos de Seguridade para traballar cos seus homólogos en Nixeria. 

Ríos resume así os logros dun proxecto emblemático contra trátaa tras catro anos de execución: “traballamos man a man en prevención, para que potenciais vítimas en zonas rurais ou desfavorecidas poidan identificar os mecanismos de captación das mafias. Rehabilitamos 17 centros de atención a vítimas no país -unha protección fundamental para que cando son liberadas non caian nunha nova victimización-, impulsamos medidas lexislativas e protocolos para que todos os actores involucrados (por exemplo institucións de inmigración, seguridade e igualdade) coordínense, e colaboramos con formacións e medios técnicos que aumentaron substancialmente o número de tratantes detidos e condenados”. 

O responsable policial destaca tamén o importante retorno que este tipo de proxectos ten para Europa á hora de achegar administracións: “agora calquera pedimento de información emitida por países como España, Francia, Países Baixos ou Italia é atendida polas autoridades nixerianas con moita maior eficacia”, o que permite unha abordaxe do problema en orixe e en destino de trata. 

Un estudo recente elaborado polo proxecto sinalaba as visitas culturais ou deportivas e relixiosas como tácticas crecientemente empregadas polos traficantes de persoas. A policía desenvolveu numerosas actividades de prevención no país baseadas no uso das redes sociais, tanto para que potenciais vítimas saiban identificar estes enganos como para identificar aos perpetradores.

Redución do número de vítimas en Níxer

No proxecto europeo ECI-Níxer participan catro axentes de Policía Nacional, co obxectivo de loitar contra as redes criminais neste país mediante a creación dun equipo conxunto de investigación (ECI) no seo do Servizo Central de Loita contra o Terrorismo e o Crime Transnacional Organizado (SCLCT/CTO). “Cando o noso proxecto empezou, atopamos no deserto, en condicións deplorables, a máis de 2.000 persoas vítimas de redes de trata. Este ano apenas foron 20, o que nos dá ás para seguir cooperando ata que ningunha persoa máis sexa vítima de trata, xa sexa con fins de explotación sexual, laboral ou de nenos para exercer a mendicidade”, di Fernando Guerreiro, policía nacional que chegou ao país fai case catro anos para coordinar o proxecto europeo ECI-Níxer.

Guerreiro sinala que un dos retos máis importantes é superar os tabús culturais que moitas veces sosteñen trátaa. “Unha das nosas últimas intervencións coa Policía Nacional nigerina dirixiuse a desarticular grupos de marabúes que, baixo a forma de supostas escolas coránicas, obrigaban a nenos e nenas a exercer a mendicidade na rúa”. Guerreiro sinala que actualmente se están centrando en mellorar a atención a vítimas en dependencias policiais: “queremos garantir un ben xurídico protexido como é a dignidade humana”. 

25 policías desprazados en proxectos de cooperación internacional coa FIIAPP

Desde a División de Cooperación Internacional considérase fundamental a nivel estratéxico na loita contra trátaa de seres humanos as actuacións impulsadas tanto a nivel bilateral, como a nivel multilateral mediante a participación de policías nacionais nestes proxectos internacionais desenvolvidos nos países de orixe. Todo iso vai permitir crear un ambiente de confianza mutua coas súas autoridades mediante un traballo diario conxunto cun mesmo fin, ademais de coñecer e entender a problemática propia e singular de cada país.

“A Policía Nacional é unha das institucións españolas máis comprometidas coa cooperación internacional. Traballan man a man con gendarmerías, policías e institucións de xustiza doutros países en ámbitos como a investigación policial, a loita contra o crime organizado, o desmantelamento de redes de trata e de persoas migrantes ou a protección de espazos públicos ante ataques terroristas. Desde a FIIAPP estamos convencidos de que a seguridade e a paz son alicerces para o desenvolvemento e traballamos para mobilizar o talento público das institucións españolas nesta dirección”, explica Lourdes Sartorius, directora adxunta de Seguridade, Paz e Desenvolvemento na FIIAPP. 25 policías están desprazados neste momento con FIIAPP en todo o mundo, pero son moitos máis quen se involucran en misións de curta duración para formacións ou talleres específicos.